هواساز هایژنیک، دستگاه تهویه مطبوع مرکزی و ابزار تهویه مطبوع و تصفیه هوا است که به نام های هوا ساز بیمارستانی یا هواساز اتاق تمیز نیز شناخته می شود.ندارند تفاوت اصلی هواساز های هایژنیک با دیگر هواساز ها قدرت این دستگاه ها در فیلتر کردن هواست که قدرت فیلتر کردن و پاک سازی هوارا تا درصد99.99 که موجب پاک سازی آلاینده ها با قطر بین ۰.۱ تا ۰.۳ میکرون می شود را دارا هستند. این سیستم هواسازی بیشتر در فضاهای درمانی که نیاز بیشتری به هوای تمیز و عاری از گرد و غبار، ذرات معلق و مواد آلاینده دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. شرکت توسعه تدبیر و تلاش ماندگار (TTM) نماینده فروش هواساز هایژنیک مدیا و دیگر برندها در تهران و شهرستان ها می باشد. برای خرید اینترنتی هواساز هایژنیک و یا دریافت کاتالوگ و لیست قیمت هواساز هایژنیک با کارشناسان ما در شرکت توسعه تدبیر و تلاش ماندگار تماس بگیرید.
از اهداف اصلی استفاده از هواساز هایژنیک می‌توان به کنترل دما، سرمایش (تامین هوای خنک) و گرمایش (تامین هوای گرم)، تامین و انتقال جریان هوای مناسب، جهت تهویه (تامین هوای تازه)، تنظیم اکسیژن، تصفیه هوا و تنظیم رطوبت اشاره کرد. از این دستگاه عمدتا در مراکز درمانی، بیمارستان، گلخانه، صنایع غذایی و دارویی، فضاهای صنعتی، مکان های بهداشتی، پژوهشگاه ها، سالن های اجتماعات، تالار های پذیرایی و… استفاده می شود. در ادامه به عملکرد، مزایا و معایب این دستگاه ها می پردازیم.
کاربرد هواساز هایژنیک
هواساز جزو پرمصرف‌ترین دستگاه‌های صنعتی با کاربردهای متفاوت است. به همین علت تنوع بسیاری در طراحی و تولید شامل می‌شود. به طور کلی از این هواساز اغلب در مکان‌هایی استفاده می‌شود که دارای مساحت زیاد و یکپارچه بوده و برای سرمایش و گرمایش نیاز به تفکیک دمایی خاصی نداشته باشند. به طور مثال می‌توان گفت که نباید از این دستگاه در واحدهای مسکونی استفاده کرد.
ساختمان داخلی هواساز هایژنیک
ساختمان داخلی هواساز های هایژنیک مانند ساختمان داخلی دیگر هواساز ها از اجزاء گوناگون با وظیفه‌های مشخص ساخته است با این تفاوت که سیستم فیلتراسیون ویژه ی خود را دارا می باشند. ساختمان داخلی این هواسازها به شرح زیر است:
بدنه دستگاه:
که معمولا بدنه اصلی و پوشش دهنده اجزای هواساز از چارچوب آلومینیومی با پنل های دو جداره از فولاد گالوانیزه ساخته می شود. طراحی بدنه باید به طوری باشد که در آنها هم فضایی برای نصب سیستم‌های رطوبت گیر، سیستم‌های فیلتراسیون، کویل‌های حرارتی و…وجود داشته باشد و هم باید در محیط مرطوب و نامساعد زنگ نزند. همچنین پنل ها از داخل با عایق های حرارتی و صوتی عایق کاری می شوند.
فن و موتور الکتریکی:
در هواساز های هایژنیک می بایست از موتورهای پر قدرت استفاده کرد، زیرا علاوه بر تامین فشار لازم با توجه به افت فشار ناشی از فیلتراسیون، این دستگاه ها عمدتا در فضا های بزرگ به کار میروند و ظرفیت بالایی دارند و این قدرت فن و موتور الکتریکی هواساز ها است که رفیت تولید هوا را تعیین می کند.
کویل‌های حرارتی:
در هواسازهای هایژنیک، کویل‌های حرارتی چهار لوله‌ای وجود دارد. به طوری که در این کویل‌ها، دو خط رفت و برگشت وجود دارد. یکی از این خط رفت و برگشت‌ها برای سرمایش محیط بوده و به دستگاه چیلر متصل است؛ دومین خط رفت و برگشت برای گرمایش محیط در فصل‌های سرد به دستگاه بویلر و آب گرم متصل می‌شود.
دستگاه‌های رطوبت گیر:
در فصل‌های سرد که هوای بیرون رطوبت بالایی داشته باشد و یا دستگاه‌های رطوبت گیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. طراحی این دستگاه‌های بر مبنای نقطه شبنم است. عملکرد این دستگاه‌های رطوبت گیر به این شکل است که قطرات آب با عبور از روی کویل‌های سرمایشی، توسط این دستگاه‌ها جمع آوری و در نهایت به فضای بیرونی منتقل می‌شوند.
دستگاه‌های رطوبت زن:
در شرایط آب و هوایی گرم و خشک، از دستگاه‌های رطوبت زن استفاده می‌شود. همچنین اگر بخواهید در محیط‌های گلخانه‌ای از هواسازهای هایژنیک استفاده کنید، نیز به دستگاه‌های رطوبت زن احتیاج پیدا خواهید کرد. با توجه به میزان رطوبت لازم در هوا در در شرایط آب و هوایی گرم و خشک و یا برای مصارف مختلف مانند گلخانه و… از دستگاه‌های رطوبت زن استفاده می‌شود.
فیلترهای دستگاه:
اغلب در ساخت سیستم‌های هایژنیک از سه فیلتر متفاوت استفاده می‌کنند. فیلتر اولیه که یک فیلتر لانه زنبوری با جنس فلز است، مانع ورود ذرات بزرگ، حشرات و…به درون هواساز می شود. این فیلتر درست بعد از فن دستگاه جای می‌گیرد. بعد از فیتر اولیه، فیلترهای هپا و اولپا نصب می‌شوند. این دو فیلتر پاکسازی نهایی هوا را انجام داده و آلاینده‌های موجود در جریان هوا را فیلتر می‌کنند.
لامپ UV:
در محیط‌های درمانی مانند بیمارستان‌ها علاوه بر فیلتر کردن آلاینده‌های هوا، به ضدعفونی کردن جریان هوا نیز احتیاج است. برای این ضد عفونی کردن اغلب، اشعه ماورای بنفش مورد استفاده قرار می‌گیرد. لامپ UV موجود در دستگاه‌های هواساز هایژنیک، پیش از ورود ذرات میکروبی و ویروسی به محیط‌های بهداشتی، آنها را از بین می‌برد و مانع از ورود آنها می‌شود.
نحوه عملکرد دستگاه‌های هایژنیک
عملکرد دستگاه‌های هواساز هایژنیک هم تقریبا مانند هواسازهای معمولی است. اصلی ترین تفاوت این سیستم‌ها، سیستم فیلتراسیون متفاوت آنها است که در ادامه نحوه فیلتراسیون و تصفیه هوا آنها را نیز شرح می‌دهیم:
فیلتراسیون اولیه :
قبل از ورود جریان هوا به دستگاه هواساز هایژنیک، فیلتراسیون اولیه شروع شده و تصفیه هوا را انجام می‌دهد. به شکلی که یک فیلتر توری شل در مقابل فن دستگاه نصب شده که می‌تواند ذرات بزرگ مانند خس و خاشاک، حشرات و.. را به طور کامل از جریان هوا خارج کند. بعد از این مرحله، جریان هوا از روی پدهای فیلتری یا فیلترهای کیسه‌ای، عبور می‌کند. این پدهای فیلتری جریان هوا را تقریبا به طور کامل عاری از ذرات آلاینده می‌کنند. تا این مرحله در تمامی دستگاه های هواساز اعم از معمولی و هایژنیک یکسان است.
فیلتراسیون ثانویه :
فیلتراسیون ثانویه که اصلی‌ترین علت تفاوت دستگاه‌های هواساز هایژنیک با دستگاه‌های هواساز معمولی است، در این مرحله آغاز می‌شود. این مرحله پایانی، جریان هوا را پیش از ورود به محیط به شکل کاملی تصفیه می‌کند.
در این مرحله، فیلترهای هپا و اولپا مورد استفاده قرار می‌گیرند. تمام ذرات با قطر بیشتر از سه دهم میکرون با عبور از سیستم فیلتراسیون هپا از جریان هوا حذف شده و با خارج شدن جریان هوا از این فیلتر، پاکی آن حدودا 99/99 درصد است. اگر شما به محیط پاک و ایمن‌تر احتیاج داشته باشید، می‌توانید از یک یا چند فیلتر اولپا هم استفاده کنید. فیلترهای اولپا ذرات آلاینده با قطر دوازده صدم میکرون را هم از جریان هوا جدا می‌کنند.
استفاده از لامپ های فرابنفش :
در محیط‌های درمانی علاوه بر تصفیه و پاکسازی جریان هوا به ضدعفونی کردن جریان هوا هم احتیاج دارید. با استفاده از یک لامپ UV در دستگاه هواساز هایژنیک می‌توانید ضدعفونی کردن هوا را انجام دهید. اشعه ماورای بنفش موجود در این لامپ‌ها با خاصیت میکروب کشی بالای خود می‌توانند جریان هوا را از ذرات میکروبی پاک کنند.
مزایا استفاده از دستگاه‌های هواساز
- استریل و تصفیه کامل پیش از ورود هوا به محیط
- قدرت بالا هواساز هایژنیک در تامین هوای لازم جهت تهویه مطبوع
- امکان استفاده از دستگاه‌های رطوبت زن و رطوبت گیر به ترتیب در فصول گرم و سرد سال
- ضدعفونی کردن جریان هوا
- امکان مدیریت و کنترل گرمایش و سرمایش محیط
معایب دستگاه‌های هواساز
- هزینه بالای نصب و راه اندازی برای فضاها کوچک مانند در بیمارستان‌های کوچک و یا شهرهایی با جمعیت کم
- دستگاه‌های هواساز هایژنیک به علت داشتن ساختمان پیچیده خود هنگام خراب شدن باید به طور صحیح و اصولی باز و تعمیر شوند، به همین جهت هزینه زیادی صرف تعمیرات و نگهداری از این دستگاه‌ها می‌شود.
- هزینه ی بالای تعویض سیستم‌های فیلتراسیون این دستگاه‌ها زیرا سیستم‌های فیلتراسیون دستگاه‌های هواساز هایژنیک دارای طول عمر مشخصی دارند.
استانداردهایی هواسازها
با توجه به اهمیت بسیار بالای استاندارد های بین المللی در طراحی هواساز هایژنیک مخصوصا هنگامی که در محیط‌های بهداشتی درمانی مورد استفاده قرار بگیرند طراحی این دستگاه می بایست بر اساس استاندارد های ذکر شده باشد؛ زیرا در این محیط‌ها همیشه باید هوایی یکنواخت با دما و فشار مناسب و همچنین استریل شده و عاری از آلودگی‌ها وجود داشته باشد. مهمترین استانداردهایی بین المللی که در طراحی و ساخت هواساز مورد استفاده قرار می‌گیرند به شرح زیر است :
استاندارد EN 1886
استاندارد EN 1886 یا سیستم تهویه ساختمان‌ها و عملکرد مکانیکی، مشخص کننده ویژگی و خصوصیات مکانیکی طراحی و تولید سیستم تهویه مرکزی هواساز است. برای مثال این استاندارد حداکثر مقدار نشتی مجاز هوا از بخش‌های مختلف هواساز و بخش عایق حرارتی آن را مشخص می‌کند.
استاندارد VDI 3803: اصول تکنیکال و ساختاری سیستم‌های تهویه
این استاندارد تعیین کننده شرایط فنی و ساختاری سیستم تهویه مرکزی است به طوری که می‌تواند مشخصات انواع فیلترها را تعیین و مشخص کند.
استاندارد VDI 6022
این استاندارد، مشخص کننده شرایط هایژنیک بودن سیستم تهویه مرکزی و هواساز است. به طور مثال: برای جلوگیری از باقی ماندن ذرات در گوشه‌ها، تاکید به انتخاب سطحی گرد دارد، تمام سطوح مسطح باشد، پنل‌های پایینی دستگاه از جنس استیل بوده و شیب مناسبی برای تخلیه آب داشته باشند، درب‌ها و بخش‌های مختلف دستگاه هواساز، با قابلیت داشتن مونتاژ و دمونتاژ آسان برای پاکسازی اجزای داخلی طراحی شوند.
استاندارد EN 13053
این استاندارد رتبه بندی و عملکرد قطعات مختلف سیستم تهویه را تعیین می‌کند. برای مثال استاندارد EN 13053 مشخص کننده پارامترهایی مانند جریان هوا، انرژی مصرفی و بازیافت انرژی است.
